آموزش احکام وضو (۱) : معنا و اهمیت وضو
دسترسی سریع:
مقدمه:
وضو یکی از مقدمه های واجب برای عبادت در پیشگاهِ خداوند مهربان است و شرط صحیح بودن نماز به شمار می رود. در این قسمت با مدد الهی در چندین شماره تمامی احکام وضو در وبسایت جامعه الاحکام درج خواهد شد. در این شماره به عنوانِ اولین قسمت، معنا و اهمیت وضو بیان خواهد شد؛
معنای وضو
(وضو) در لغت به معنای نظافت و پاکیزگی و در اصطلاح عبارت است از شستنِ صورت و دست ها و مسح سر و پاها با شرایط و کیفیت خاص. این عمل را از آن جهت که موجب پاکیزگیِ جسم و جان میشود (وضو) نامیده اند؛ احکام وضو در چندین بخش تقسیم بندی میشوند که آنها را به مرور بیان خواهیم کرد.
اهمیت وضو
وضو یکی از مقدمه های واجب برای عبادت در پیشگاهِ خداوند مهربان است و شرط صحیح بودن نماز به شمار می رود. از این رو نمازگذار باید قبل از نمای وضو بگیرد و خود را برای انجام این عبادت بزرگ آماده کند؛ در برخی موارد نیز باید (غسل) کند؛ یعنی تمامِ بدن را بشوید و هرگاه نتواند وضو بگیرد یا غسل کند باید به جای آن عملِ دیگری را به نام (تیمم) انجام دهد. درباره ی این موارد در آینده در وبسایت صحبت خواهیم کرد.
إنّما الوُضوءُ حَدٌّ مِن حُدودِ اللّه ِ ؛ لِیَعلَمَ اللّه ُ مَن یُطیعُهُ و مَن یَعصیهِ .
وضو در حقیقت حدّى از حدود خداست تا اینکه خداوند بداند چه کسى از او فرمان مى برد و چه کسى نا فرمانیش مى کند.
با انجام تکالیف الهی علاوه بر اینکه رضایت الهی جلب میشود انسان مومن از آثار و برکاتی که عبادات برای جسم و روح او دارد بهره مند خواهد شد. برای مثال: کسی که هر روز چند بار برای نماز وضو میگیرد علاوه بر زدودنِ آلودگی از دست و صورت، به بدن نیز آرامش می دهد و خستگی و کسالتِ ناشی از کار روزانه و سستی خواب را از بین می برد، به چهره ی خود نشاط و روشنایی می بخشد و خود را آماده ی برطرف سازیِ آلودگی های روحی می کند؛ زیرا کسی که نماز را با توجه و حضور قلب می خواند، دارای چهره ای تابناک و رفتاری آرام و با وقار است.
وضو، مرتبه‌ای از مراتبِ طهارتِ انسانی
اساسا نگاهی که قرآن به انسان دارد این مسئله است که انسان را به سوی طهارت و پاکی هدایت کند. آن حیاتِ متعالی و زندگیِ پر سعادتی که قرآن انسان را به آن دعوت می کند حیات طیبه است. بنا براین انسانی که قرآن میخواهد انسان طیب و طاهر است. یکی از اسرارِ وضو این است که انسان را در جسم و جان طاهر و پاکیزه می کند؛
مراتب چهارگانه ی طهارت
در نگاهِ دینی میتوان برای طهارت ۴ مرتبه قائل شد:
- مرتبه ی اول: پاک کردنِ ظاهر از احداث و پلیدی ها و فضولات؛
- مرتبه ی دوم: حفظ اعضا و جوارح از جرائم و گناهان؛
- مرتبه ی سوم: پاک کردنِ دل از اخلاق زشت و خصلت های نکوهیده؛
- مرتبه ی چهارم: پاکیزه کردنِ باطن از هرچه غیر خداست (که این طهارت مخصوص پیامبران و صدیقان است)؛
هر کدام از این مراتبِ طهارت تفصیلی دارد که ان شاالله به مرور در بخشِ مقالات وبسایت درج خواهد شد؛
وضو اولین مرتبه ی طهارت
وضو یکی از مقدمات نماز است که طهارت و پاکی می آورد و با خود «نور» و «روشنایی» دارد. این معنا را هم روایات به ما می فهماند و هم امر تجربه شده ای است. در یکی از روایاتی که از معصوم علیه السلام نقل شده است ایشان فرموده اند:
الوضوء نورٌ و الوضوء علی الوضوء نورٌ علی نور
وضو نور است، و وضوی روی وضو نور بر روی نور است.
منابعِ نوشتار:
- کتاب رساله ی مصور، انتشاراتِ فقه روز؛
- کتاب طهارت باطنی، حجت الاسلام انصاریان؛
- وبسایت: http://ahlolbait.com؛